Łuszczyca – sposoby leczenia i wszystko co musisz wiedzieć o tej chorobie skóry

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, która wymaga leczenia nawet przez całe życie. Powszechnie uważana jest tylko za chorobę skóry, i przez to może się wydawać, że choroba jest mniej poważna niż inne schorzenia niedermatologiczne. Łuszczyca to jednak coś więcej niż objawy zewnętrzne.

Łuszczyca – choroba skóry

Łuszczyca to choroba powodująca zmiany na skórze w formie wykwitów. Zmiany pokryte są białą lub srebrzystą łuską. Do zewnętrznych objawów łuszczycy należy również opuchlizna, zaczerwienienie, pękająca skóra i niekiedy krwawienie. Dodatkowo chorym na łuszczycę często dokucza swędzenie i ból. U osoby zdrowej proces regeneracji naskórka trwa około miesiąca (26 do 28 dni). W przypadku łuszczycy ten proces jest skrócony do zaledwie 4 dni. Łuska powstaje w wyniku przyspieszonego nawarstwiania się komórek naskórka na powierzchni. Zmiany najczęściej występują na łokciach, kolanach, owłosionej skórze głowy, twarzy, plecach, dłoniach, stopach. Łuszczyca może występować również na paznokciach rąk i stóp, w miejscach intymnych czy w jamie ustnej.

Kto może zachorować na łuszczycę?

Na łuszczycę cierpi 2-4% populacji. Łuszczycą nie można się w żaden sposób zarazić. Jest chorobą o podłożu genetycznym, jednak schemat dziedziczenia nie został jeszcze dokładnie poznany. Najbardziej narażone na zachorowanie są osoby, które wśród członków rodziny mają chorych na łuszczycę. Nie ma zróżnicowania procentowego w zachorowaniach wśród kobiet i mężczyzn. Wyróżnia się dwa typy łuszczycy, ze względu na wiek zachorowania:

• Łuszczyca typu I – typ młodzieńczy, pierwsze objawy pojawiają się do 30 roku życia, ta postać choroby charakteryzuje się cięższym przebiegiem
• Łuszczyca typu II – pierwsze symptomy pojawiają się po 40 roku życia, zazwyczaj jest to łagodniejsza postać choroby

Czynniki wywołujące łuszczycę

Łuszczyca zaliczana jest do grupy chorób autoimmunologicznych. Limfocyty T odgrywają istotną rolę w reakcji autoimmunologicznej, przez co dochodzi do tak zwanej autoagresji komórkowej. Poza skłonnością genetyczną, łuszczycę mogą wywołać następujące czynniki:

• Długotrwały stres i silne wstrząsy psychiczne
• Infekcje
• Używki (nadużywanie alkoholu, papierosy)
• Zmiany pogody
• Niektóre leki
• Niedoleczone choroby
• Próchnica zębów

Diagnoza i leczenie łuszczycy

Łuszczyca nie jest prosta do zdiagnozowania, ponieważ jej objawy mogą przypominać inne schorzenia skórne. Sposób leczenia łuszczycy zależy od rodzaju choroby, stopnia zaostrzenia objawów oraz tego, jak pacjent reaguje na daną metodę. Nie istnieje uniwersalny lek, który byłby skuteczny u każdego chorego. Dlatego zanim pacjent znajdzie terapię, która będzie przynosiła efekty, często przez długie lata testuje różnorodne metody walki z łuszczycą.

Rodzaje łuszczycy

Łuszczyca zwyczajna

Łuszczyca zwyczajna inaczej zwana łuszczycą plackowatą, jest najczęściej występującym typem tej choroby. Zmiany skórne, będące zewnętrznym objawem choroby, są wyraźnie i otoczone pierścieniem oddzielającym tarczkę od zdrowej skóry. Zmiany mają tendencję do zlewania się. Najczęściej występują na owłosionej skórze głowy, kolanach, łokciach i w okolicy krzyża. Zmiany plackowate mogą być cienkie lub grube, mogą mieć też różną wielkość.

Łuszczyca kropelkowata / kropelkowa

Łuszczyca kropelkowata charakteryzuje się licznymi, maleńkimi grudkami występującymi na dużej powierzchni ciała – z reguły są bardzo liczne, choć niewielkie (1-2 cm). Kształtem przypominają krople i stąd nazwa choroby. Pojawienie się łuszczycy kropelkowatej często spowodowane jest infekcjami gardła, np. anginą i występuje w wieku dziecięcym. Wysiewom często towarzyszy świąd. Zmiany mają kolor czerwonobrunatny i są wyraźnie oddzielone od zdrowej skóry. W przypadku tej formy choroby prawie zawsze zauważa się jej pojawienie na miejscach urazów skóry (efekt Koebnera). W początkowej fazie wysyp może być intensywny. Łuszczycy kropelkowatej często towarzyszy łuszczyca paznokci.

Łuszczyca odwrócona

Łuszczyca odwrócona charakteryzuje się czerwonymi zmianami, którym rzadko towarzyszy występowanie łuski. Przy tej formie łuszczycy często występują stany zapalne spowodowane podrażnieniami (przede wszystkim przez pot) i urazami mechanicznymi (otarcia, zadrapania). Przy łuszczycy odwróconej zmianom może towarzyszyć wysięk. Charakterystyczne dla tego rodzaju łuszczycy jest umiejscowienie zmian. Występują one najczęściej w owłosionych miejscach na ciele, zgięciach i fałdach skórnych, tzn. pod pachami, w pachwinach, w linii pośladkowej, pod kolanami, w zgięciach łokciowych i pod piersiami. Z łuszczycą odwróconą borykają się najczęściej ludzie otyli i w podeszłym wieku.

Łuszczyca krostkowa

Zmiany w łuszczycy krostkowej znacznie różnią się od zmian w łuszczycy zwyczajnej. Objawem choroby są jedno-, dwumilimetrowe krostki zawierające niezakaźną ropę, które często otoczone są rumieniem. Krostki łuszczycowe mogą się zlewać, łącząc w większe obszary. W przypadku tego rodzaju łuszczycy zmiany najczęściej występują na dłoniach, podeszwach stóp oraz palcach dłoni i stóp. Jest najrzadziej występującą odmianą łuszczycy, jednak najbardziej uciążliwą.

Łuszczyca skóry głowy

Ten rodzaj łuszczycy może występować również poza granicami włosów, tzn. na karku, czole oraz za uszami. Owłosiona skóry głowy jest jedną z najczęstszych lokalizacji tej choroby. Pierwsze objawy choroby są często mylone z łupieżem i bagatelizowane. Tymczasem wczesna diagnostyka i zastosowanie odpowiedniego leczenia pomagają sprawnie pozbyć się uporczywego swędzenia i nieestetycznych zmian na głowie. Łuszczyca skóry głowy jest zwykle początkiem choroby uogólnionej, z czasem zmiany zaczynają pojawiać się na innych częściach ciała. Zmiany początkowo przyjmują postać grudek, następnie tarczek pokrytych łuską. Po jej zdrapaniu, rany mogą krwawić.

Łuszczyca paznokci

Łuszczyca paznokci towarzyszy innym odmianom łuszczycy na ciele. Rzadko zdarza się, aby występowała samodzielnie. Łuszczyca paznokci rąk i stóp często mylona jest z grzybicą paznokci. Charakterystyczne objawy tego rodzaju choroby to: wgłębienia płytki paznokcia, grudki łuszczycowe przypominające plamy olejowe, zmiana koloru paznokcia, paznokcie stają się twarde i jednocześnie łamliwe, onycholiza – odklejanie się płytki paznokcia od łożyska. Paznokieć jest żółty lub biały, gdyż nie przylega do podłoża.

Łuszczyca stawowa

Łuszczyca stawowa to inaczej łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS). Jest stanem zapalnym stawów ruchowych występującym u osób cierpiących na łuszczycę skóry. Podobnie jak inne typy łuszczycy, jej przebieg może mieć zmienne nasilenie, z okresami zaostrzeń i remisji. Pierwszymi objawami łuszczycy stawowej mogą być ból, obrzęk, sztywność poranna, zaczerwienienie, ucieplenie a także ograniczenie ruchomości w obrębie kręgosłupa na odcinku szyjnym, piersiowym bądź lędźwiowym.

Niektóre rodzaje łuszczycy są mocno nasilone i szczególnie odporne na leczenie. Najczęściej są to przypadki łuszczycy krostkowej oraz łuszczycy stawowej. Wymagają one starannego dobrania leków i kontroli dermatologa.

Sposoby leczenia łuszczycy

Fototerapia – metoda leczenia łuszczycy przy pomocy naświetlań. W wielu przypadkach ten sposób okazuje się bardzo skuteczny w zwalczeniu zewnętrznych objawów choroby. Obecnie najbardziej popularne metody to PUVA i UVB 311. W przypadku PUVA pacjent przyjmuje doustnie psoraleny w postaci tabletek 1-2 godziny przed naświetlaniem. Psoraleny to preparaty światłoczulające, które sprawiają, że skóra jest bardziej wrażliwa na promienie UVA. Natomiast UVB 311 to metoda wykorzystująca promienie UVB o wąskim paśmie. Ten rodzaj fototerapii uznawany jest obecnie za najbardziej bezpieczny, ponieważ nie powoduje skutków ubocznych.

Leczenie biologiczne – nowoczesny sposób wykorzystywany w leczeniu chorób o podłożu immunologicznym. Działanie leków biologicznych polega na oddziaływaniu na układ odpornościowy w taki sposób, aby hamować procesy zapalne w organizmie. Ich działanie jest szybkie, jednak często wiąże się wystąpieniem uciążliwych skutków ubocznych. Podanie leku biologicznego poprzedzone jest procesem kwalifikacyjnym po okiem specjalisty.

Terapia zewnętrzna (maści i kremy) Zgodnie z nowoczesnym podejściem do łuszczycy wiadomo, że sama terapia zewnętrzna jest niewystarczająca. Do choroby należy podejść holistycznie, leczyć zarówno od zewnątrz jak i od wewnątrz. Popularną maścią przypisywaną przez dermatologów jest cygnolina o zróżnicowanym stężeniu. Powszechnie stosowane są też maści sterydowe. Ich stosowanie przynosi szybki efekt, niestety krótkotrwały. Wiele osób po odstawieniu sterydów obserwuje nawrót choroby oraz nasilenie objawów. Maści i kremy na łuszczycę mają za zadanie zredukowanie łuski, nawilżenie skóry, poprawienie jej elastyczności i przywrócenie jej do zdrowego stanu. Chorzy na łuszczycę skarżą się na nadmiernie wysuszoną skórę całego ciała, dlatego zaleca się stosowanie balsamów nawilżających i emolientów w celu utrzymania jak największego nawilżenia.

Odpowiednia dieta w leczeniu łuszczycy jest niezbędnym elementem. Sposób na łuszczycę jakim jest dieta łuszczyka powinna być lekkostrawna, niskokaloryczna, bogata w kwasy omega i witaminy. Zaleca się spożywanie dużej ilości zielonych warzyw i owoców, ryb i zdrowych tłuszczów. Chorzy na łuszczycę obserwują, że niektóre produkty powodują zaostrzenie choroby i pogorszenie stanu skóry. W diecie łuszczycowej zaleca się unikanie warzyw z rodziny psiankowatych (pomidory, papryka, ziemniaki, bakłażan), czerwonego mięsa, nabiału, cukru oraz żywności wysoko przetworzonej. Niektórzy obserwują poprawę po odstawieniu glutenu. Sprawdź -> Odpowiednia dieta w leczeniu łuszczycy.

Zioła mają szerokie zastosowanie i są dobrym sposobem w leczeniu łuszczycy – schorzeń dermatologicznych. Wykorzystuje się je jako składniki maści i kremów oraz doustnych suplementów diety wspomagających odporność. Poza tym, zioła można wykorzystać do sporządzenia naparów do picia oraz do kąpieli. Najbardziej popularne zioła w leczeniu łuszczycy to: rumianek, wiesiołek, nagietek, uczep trójlistkowy, żywokost, arnika, ostropest plamisty czy łopian. Na rynku istnieje również wiele gotowych mieszanek ziołowych na łuszczycę.